Publicaties: Europese Communicatie


Interculturele Communicatie

Titel: Interculturele Communicatie
Auteur(s): Sander Schroevers
Genre: Communicatie
NUR: 656/686
Taal: Nederlands
Uitgever: Kluwer BV
Verschijning: 2006
ISBN: 90-13-03861-1
Pagina's: 80
Uitvoering: Paperback
Illustraties: Zwart-wit
Overig: Imprint Adformatie

Dit boek bestellen?
U kunt dit boek eenvoudig bij Uitgeverij Kluwer bestellen door even te klikken in deze hyperlink.



Inhoudsopgave



  1. Inhoud
  2. Inleiding

    I Interculturele
    Communicatie

  3. Introductie
  4. Taal en communicatie
  5. Expliciete communicatie
  6. Non-verbale communicatie
  7. Schurende culturen: Griekenland
  8. Andere gebaren

    II Toegepaste interculturele communicatie

  9. Internationale Communicatie
  10. Marketingmissers
  11. Glocalisation
  12. Vertalingen
  13. Tolken
  14. Intercultureel coderen
  15. Werken met vertalers
  16. Richtprijzen
  17. Checklist vertaalopdrachten
  18. Mediacontacten
  19. Argumentatiestijlen
  20. Persmappen
  21. Journalistieke taaltips
  22. Telemarketing
  23. Direct mail
    Nederlands
    Engels
    Duits
    Frans
    Spaans
    Italiaans
  24. Digitale berichten
  25. Leestekenverschillen
  26. E-commerce
  27. Relatiegeschenken

    III Cultuurgebonden communicatie

  28. Etnoculturele diversiteit
  29. Holland Hutspot
  30. Vergrijzing én verkleuring
  31. Schuivende identiteiten
  32. Etnocommunicatie
  33. Monocultureel: etnomarketing
  34. Multicultureel: boterkoek én baklava
  35. Taalgebruik
  36. Segmentatie
  37. Etnisch-cultureel mediagebruik
  38. Europese Communicatie Engels Duits Frans Spaans Italiaans

    IV Naslag

  39. Verder lezen
    Trompenaars
    Hofstede
    Usunier
    De Mooij
    Pinto
  40. Literatuur
  41. Over de auteur
  42. Verschenen als communicatie memo

 


Inleiding

Interculturele communicatie is het vakgebied dat de interactie tussen mensen met verschillende culturele achtergronden bestudeert. Misschien vraagt u zich: waarom moet een communicatiemanager zich daarmee bezig houden? Het antwoord op die vraag kan wellicht het beste een wedervraag zijn; kan men het zich nog wel veroorloven het niet te doen? Nu er zowel in binnen- als in buitenland zoveel mensen zijn, aan wie onze communicatieconventies voorbij gaan, is de vraag gerechtvaardigd of men dergelijke groepen nog wel überhaupt wil negeren. Zo heeft een groeiend deel van onze samenleving een andere culturele herkomst (alleen Rotterdam claimt al honderdvijftig verschillende culturen te herbergen). Maar ook de Europese eenwording en de globalisering van de wereldhandel leiden tot intensievere contacten. Bij ieder contact speelt communicatie een essentiële rol van betekenis. Waar vroeger voornamelijk mensen zoals missionarissen, handelsreizigers of diplomaten te maken kregen met interculturele vaardigheden, gaat vandaag de dag vrijwel iedere student een paar semesters naar het buitenland. Om onszelf in staat te stellen op succesvolle wijze met mensen uit andere culturen te communiceren, is enige kennis nodig, van zowel de expliciete als de meer verborgen verschillen in communicatietechniek. Juist wanneer we 'gewoon zeggen wat we vinden of voelen' komen fundamentele verschillen naar voren. Daar er namelijk in elke cultuur systemen bestaan om het goede van het kwade te scheiden. Dergelijke waardesystemen hebben zo'n sterke invloed op de perceptie van een verzonden boodschap, dat enig inzicht in cultuurverschillen en taalbarrières voor communicatiedeskundigen een vereiste is geworden. Vooroordelen kunnen hardnekkig zijn en kunnen iemands waarneming onder omstandigheden nadrukkelijk (ver)kleuren. Zo is er in de Verenigde Staten een experiment onder MBA-studenten uitgevoerd, waarbij de studenten gevraagd werd het gedrag op twee videofragmenten te evalueren. Het eerste fragment betrof een Japanse manager en het tweede een Amerikaanse manager. Ondanks het feit dat beide acteurs zich exact hetzelfde gedroegen, werden er door de studenten forse verschillen in managementstijl geconstateerd.

Nu in Nederland tegenwoordig zo'n tien procent van de bevolking zijn wortels elders heeft, spelen dergelijke inzichten een reële rol op de werkvloer. Want wanneer vooroordelen verdere communicatie uitsluiten, is dat betreurenswaardig. Dat geldt zowel wanneer meerderheden minderheden uitsluiten, als andersom. Geslaagde interculturele communicatie weet rekening te houden met verschillen in taal, gewoontes, rituelen, of waarden en normen. Iemand uit een land als China zal minder snel een beslissing kunnen nemen, zonder daarbij eerst de consensus van de achterban te verkrijgen. Iemand uit ons land lijkt veel makkelijker de knoop door te hakken, omdat men bij ons indivualistischer is ingesteld. Kennis van zulke elementaire verschillen, kan voorkomen dat er een verkeerde conclusie wordt getrokken. Bij internationale samenwerking, zoals bijvoorbeeld een joint venture, zijn zaken als managementstijl en organisatiestructuur in de praktijk even doorslaggevend voor succes, als de commerciële of strategische motieven. Het is aardig te weten dat enkele Nederlandse auteurs (o.a. Geert Hofstede en Fons Trompenaars) op dit gebied baanbrekend onderzoek hebben verricht. Zij brachten de nationale culturele verschillen in kaart, en aan de hand van analyses eveneens de oplossingen voor de omgang met interculturele verschillen. Veel professionals worden in internationale situaties door hun eigen culturele referentiekader belemmerd bij een adequate beeldvorming. Dat is niets unieks. Zo bezochten enkele stamhoofden van de Griekwa, een stam behorend tot de Zuid-Afrikaanse bosjesmannen, onze hoofdstad. Eenmaal thuis gekomen deden ze verslag van hun ervaringen: 'arme mensen, hulle het nie land nie om bokke te houde nie' (arme mensen, ze hebben geeneens land om geiten te houden)...

 

Voorwoord

Dit communicatiememo geeft een algemene inleiding op het vakgebied interculturele communicatie. Het doet dit deels aan de hand van praktijkvoorbeelden. In het eerste deel van dit boekje wordt stilgestaan bij de consequenties van de veranderde nationale en internationale omstandigheden, en het belang van interculturele kennis daarbij. Dit wordt toegelicht aan de hand van de relatie tussen taal en cultuur. Ook wordt gewezen op elementen die een rol spelen bij non-verbale communicatie.

In deel II krijgt u aanwijzingen op welke specifieke punten u dient te letten bij veel voorkomende praktijkgevallen. Afzonderlijke paragrafen zijn daarbij gewijd aan het werken met vertalers en de verschillen in omgang met de internationale media. U krijgt verder praktische tips op het gebied van het corresponderen en telefoneren over de grens. Tevens is een paragraaf opgenomen waarin de aandacht wordt gevestigd op de verschillen in schrijfconventies, zoals die in Europa gelden. Aangezien de meeste correspondentiegidsen dergelijke zaken over het hoofd zien.

In deel III wordt er aandacht geschonken aan cultuurgebonden communicatie, waarbij de diversiteit in Nederland ondermeer demografisch wordt belicht. Hier komt eveneens het etnoculturele (allochtone) mediagebruik aan de orde. Overigens is in dit memo voornamelijk de term intercultureel gebruikt. Daar de scope van dit boek de relatie tussen culturen is, heeft de term intercultureel de voorkeur boven woorden als allochtoon of multicultureel. Aangezien daar het accent respectievelijk op de herkomst en het bestaan van méérdere culturen wordt gelegd. Verder is het natuurlijk lastig om over culturen te spreken zonder daarbij te generaliseren. Tenslotte zijn het geen culturen, maar personen die met elkaar communiceren.

Om dit memo voor de praktijk zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken, is in deel IV een overzicht van verder te lezen vakliteratuur opgenomen. Bedoeld voor (zowel beginnende als ervaren) communicatiemedewerkers en communicatiedeskundigen, is dit boekje zodanig van opzet dat ook kleinere organisaties er baat bij zullen hebben. Dan dank ik op deze plaats nog SH69T studio, voor de illustraties en beeldbewerkingen.


[Terug bovenzijde] Alle rechten voorbehouden.
[Gebruiksvoorwaarden
] [Privacyverklaring]

© 2006 Schroevers.